Son yıllarda hayatımızın en önemli parçası olan internet nedir ve bilmemiz gereken her şeyi kısaca özetleyelim.
İnternet hayatımıza girdiği günden beri vazgeçilmezimiz oldu. Her akıllı telefonu olan bir kişi günde en az 5 kez internet üzerinden bir işlem yapıyor, en az günde 10 dakikamızı internette geçiriyoruz.
Yapılan araştırmalara göre her saat 5 bin domain adı satın alınıyor ve her gün 250 milyon e-posta gönderiliyor. Fakat internet sayfalarının yüklenmesi ve e-postaların gelen kutumuza düşmesi saniyeler içerisinde sağlanıyor. Bu işlerin ne kadar hızlı olduğunu anlamak çok zor gelse de, aslında anlaşılması son derece kolay bir mekanizma ile çalışıyor.
İnternet aslında 'ağlar arası iletişim' anlamına gelir ve tüm telekomünikasyon ağlarının bir başka bireyle iletişim kurması için verdiği imkanı tanımlar.Bir başka deyişle internet 'ağların ağları'dır. Yani ağlar arasında bilgi taşımacılığı sağlar.
İnterneti sağlayan yönlendirme (routing) protokollerinin yaratıcısı olan mühendis Tony Li, internetin güncel durumunun fiziksel ve metafiziksel bileşenlerden oluştuğunu söylüyor. Soru cevap sitesi olan Quora'da sorulan bir soruya Li ''Evet, internet fiziksel olarak var. İnternet bir takımdır; Birçok farklı bileşenin birleşimidir. Bu bileşenler bireysel olarak sahiptir ve kendi ilgili özerk sistemleri ile çalışırlar. Fakat işlev bakımından interneti oluşturmaya vakfedildikleri gerçeği tartışılmazdır.'' yanıtı vermişti. Li ayrıca veri merkezleri, fiber, koaksiyal kablolar ve routerlar (yönlendirici) gibi örnekleri vererek fiziksel varlığından şüphe duyanların ayağına 'ana yönlendiriciyi bırakmayı' önermiştir.
Okyanuslarda bile kablolar bulunmaktadır ve bu kablolar son derece şaşırtıcıdır. Denizaltı iletişim kablolarının kurulumu özel gemilerle gerçekleştirilir. Bu kabloların kalınlıkları bir soda şişesi ve keçeli kalem genişliğindedir. Kablolar binlerce kilometre uzunluktadır ve maddi değerleri milyonlarca dolarla ifade edilebilir. İnternette yaşanan uluslararası aksaklıklar, bu kabloları kesen gemiler sebebiyle yaşanır.
İnternet nasıl çalışıyor?
Birçok kişi internete kablosuz olarak bağlansa da internet bağlantıları mutlaka bir kabloya ihtiyaç duyulur. Kablosuz internetle (Wi-Fi) ile bile internete bağlı olsanız bile, bağlantı mutlaka bir yönlendiriye (router) ile bağlantı sağlar. Akıllı telefonlarda da kablosuz bağlantı, kablo ağına kablo ile bağlı bir baz istasyonuna bağlanır.
İnternet dünyasında sunucular (server) ve istemciler (client) yer almaktadır. Sunucular diğer cihazlara hizmet sağlayan makinelerdir ve direkt olarak internete bağlı olan cihazlardır. E-posta sunucusu, web sunucusu ve veri sunucusu bulunur ve her bir sunucu asla değişmeyen statik internet protokolü IP adresine sahiptir. IP adresleri bilgisayarların birbirini bulabilmesini ve iletişime geçmesini sağlar.
Evinizde kullandığınız dizüstü veya masaüstü bilgisayarlar bir sunucu değil istemcidir. Bunun nedeni ise ev bilgisayarları internete, internet hizmet sağlayıcısı tarafından (ISP) direkt olmayarak bağlanır. Evinizden internete bağlanmak için internet hizmet sağlayıcısı tarafından sunulan Wi-Fi bağlantısına bağlanırsınız. İnternet hizmet sağlayıcısının sunduğu internet hizmeti sizi sunucunun IP adresine bağlar. Web sayfaları ve e-postalar sunucunun hard diskinde yer alan dosyalardır.
İnternet üzerinden gönderilen e-postalar veya web adresleri nereye gideceğini nasıl biliyor?
Dünya üzerinde üzerinde bir çok DNS sunucusu vardır. Bu DNS sunucuları internet servis sağlayıcılarına veya özel kurumlara ait sunuculardır. Çok sayıda DNS sunucusunun olması sıkıntı her web sitesini veya her e-posta adresinin nerede çalıştığını bilmemektedir. Ancak kurumlara veya internet servis sağlayıcılarına ait DNS sunucuları da kendinden büyük sunuculara bağlanmaktadır. Bu sunuculara ROOT DNS sunucuları denmektedir. Dünya üzerinde 13 DNS ROOT sunucusu bulunmaktadır.
Bilginin doğru hedefe ulaştığına emin olmak için sunucular, dosyaları bir IP adresine göndererek iletişim sağlar. İstemci olarak sizin IP adresiniz, bulunduğunuz yere ve internete nasıl bağlandığınıza göre değişiklik göstermektedir. IP adresleri ayrıca internet servis sağlayıcıları tarafından da yasa dışı suç faaliyetlerini tespit etmek amacıyla da kullanılır.
Bilgisayarlar kablosuz internete (Wi-Fi) nasıl bağlanır?
Kablosuz internet ise Bluetooht teknolojisi gibi çalışmaktadır. Cihazlar kendi aralarında sinyal üzerinden iletişime geçmek için radyo frekanslarını kullanır. Kablosuz internet özelliği bulunan bir bilgisayar, Gigahertz aralığı üzerinden kablosuz yönlendiriciden aldığı sinyallerle internete bağlanmayı sağlar. Kablosuz internet bağlantısı anlamına gelen Wi-Fi kelimesinin açılımı ise Wireless Fidelity'dir ve kablosuz bağlantı anlamına gelir ve kablosuz yerel alan ağı WLAN (wireless local area network) ile eş anlamlıdır.
İnternetin sahibi kimdir?
Herkesin aklında bulunan bu sorunun cevabı basit; Sahibi Yok! Herkes internet hizmetinden faydalanabilmek için internet servis sağlayıcılarına bir ücret ödemektedir. Ancak internetin sahibi olan bir kişi ya da kurum yoktur. Ödemiş olduğumuz ücret ise servis sağlayıcıların sağlamış olduğu internet hizmetidir.
Google Stadia için sahip olunması gereken internet hızları
Android Nedir?
Alan adı (Domain) nedir?